นิสัยและอุปนิสัยบ่งบอกอารมณ์
ทุกคนล้วนมีนิสัยที่แตกต่างกันไป ไม่ว่าจะต้องการหรือไม่ต้องการนิสัยแบบนี้ก็ตามนิสัยทั้งหลายจะผูกสัมพันธ์กับจิตใจอย่างใกล้ชิด และบ่งบอกถึงนิสัยใจคอของคนนั้น คนที่รับรู้ความรู้สึกไวก็จะสามารถบ่งบอกอุปนิสัยของคน ๆ นั้นได้ทั้งหมดเพียงแค่ดูจากนิสัยเล็ก ๆ น้อย ๆ เท่านั้น นิสัยของคนเกิดจากการสะสมมาเป็นเวลานาน โดยที่คน ๆ นั้นก็ไม่เคยสังเกตตัวเอง ส่วนมากนิสัยต่าง ๆ จะมาจากความปรารถนาที่ไม่สามารถหรือไม่ได้รับอนุญาตให้แสดงออก ดังนั้นมันจึงถูกส่งไปยังส่วนอื่น ๆ ของร่างกายให้แสดงออก อย่างเช่น คนโกรธมาก ๆ ก็จะกัดฟันกำมือแน่น ๆ ถึงแม้ความโกรธและฟันจะไม่สัมพันธ์กันโดยตรง ในกรณีนี้กระบวนการทางจิตใจถูกยกขึ้นสู่ระดับกาย และอีกตัวอย่างหนึ่ง ถ้าใครคนหนึ่งรู้สึกมีความสุขอย่างกะทันหันเนื่องจากเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิด ก็มักจะกระโดดด้วยความดีใจ หรือเขย่าแขนขา และ โลดเต้นอย่างยินดี เป็นต้น นี่ก็คือสภาพจิตใจที่แสดงออกมาผ่านทางร่างกายด้วยเช่นกัน
รูปแบบการแสดงออกทางร่างกายจะเกิดขึ้นซ้ำ ๆ ในลักษณะเหมือน ๆ กัน ในแบบเดียวกันกับวิญญาณและร่างกายได้ถูกกำหนดเงื่อนไขให้กระทำเช่นนี้ การแสดงออกที่คล้ายคลึงกันเช่นนี้เป็นประโยชน์ต่อคนอื่นในเง่ที่ว่า พวกเขาสามารถบอกได้อย่างรวดเร็วว่า คน ๆ นั้นกำลังอยู่อารมณ์เช่นไร เพื่อจะได้ตอบสนองกลับไปตามนั้น และนี่คือบางตัวอย่างของพฤติกรรมและสาเหตุต่าง ๆ ที่ทำให้เกิดการกระทำเช่นนั้น
- กัดเล็บ ไม่มีความสุขกับสถานการณ์ภายนอกหรือกับคนบางคน แต่ไม่เข้มแข็งพอที่จะเปลี่ยนแปลงสถานการณ์ หรือคน ๆ นั้น หรือไม่เข้มแข็งพอที่จะไปให้พ้นจากสถานการณ์หรือคน ๆ นั้นได้ และนี่จะนำไปสู่ความเชื่อฟังอย่างเลยเถิด ปัญหาขาดความนับถือตนเอง ขาดสมาธิและความอดทน
- ถูคาง ตกอยู่ในสถานการณ์ลำบาก ไม่มีใครที่สามารถพูดคุยอย่างเป็นความลับด้วยได้ นี่จะนำไปสู่การขาดความกล้าหาญและอารมณ์ไม่คงที่
- ศีรษะค้อมและไหล่ตก เผชิญกับปัญหาที่ดูเหมือนไม่มีวิธีแก้ไข ไม่ว่าจะทำอะไร มีแต่จะทำให้เรื่องราวเลวร้ายยิ่งขึ้น นี่จะนำไปสู่การเก็บตัว ความเขินอาย ความเศร้าสร้อย และการมองโลกในแง่ร้าย
- ตบเท้ากับพื้น ไม่เห็นด้วยกับความเห้ฯของคู่หรือหุ้นส่วนแต่ไม่กล้าแสดงออก นี่ส่งผลให้ขาดความอดทนและเกิดความอิจฉาริษยา
เคาะนิ้ว รำคาญใจเพราะไม่บรรลลุเป้าหมายที่คาดหวังไว้ หรือเพราะคนที่รออยู่ยังมาไม่ถึง นี่นำไปสู่ความเย็นชาและไม่ไว้วางใจ - แตะจมูก ไม่พอใจเพราะสิ่งต่าง ๆ ไม่ได้เริ่มต้นอย่างที่ต้องการ ยิ่งกว่านั้นยังมีความปรารถนามากเกินกว่าที่จะได้รับ นี่ส่งผลให้ประเมินตัวอย่างถูกต้อง กล้าหาญ และเครียด
- ฟันล่างกัดริมฝีปากบน กำลังพัฒนาแนวคิดใหม่ ๆ หรือกำลังแสวงหาวิธีใหม่ ๆ ในการบรรลุเห้าหมายอย่างหนึ่ง นี่ส่งผลให้เต็มใจเสี่ยงและก้าวร้าว
- ถูมือ มีความสุขเพราะประสบผลสำเร็จในบางสิ่งบางอย่างโดยไม่เกิดการเผชิญหน้ากันครั้งใหญ่ นี่ส่งผลต่อความซื่อสัตย์ ความเอาจริงเอาจัง และยุทธศาสตร์ที่ต้องการหลีกเลี่ยงความขัดแยัง
- เล่นนิ้ว มักใส่ใจกับเรื่องราวของตนเองเท่านั้น และไม่ฟังสิ่งที่ผู้อื่นพูด นี่นำไปสู่อาการประสาท ความเขลา ความเย่อหยิ่งยโส และการยึดถือตัวเองเป็นศูนย์กลาง
- หัวเราะอยู่เรื่อย อารมณ์ไม่มั่นคงเหตุเพราะคน ๆ หนึ่ง นี่นำไปสู่การขาดความอดทน อารมณ์ไม่มั่นคง ยึดถือตัวเองเป็นศูนย์กลาง และต้องการได้รับความเอาใจใส่มากขึ้น
จากคำสอนเรื่องของห้าธาตุที่วางพื้นฐานอยู่บนความรู้เกี่ยวกับแบบแผนแห่งพฤติกรรม สาเหตุทางจิตใจ และผลกระทบต่อจิตใจเหล่านี้ ทำให้สามารถหาสหสัมพันธ์ระหว่างห้าธาตุ และส่งผลให้สามารถหาสหสัมพันธ์ระหว่างอุปนิสัยต่าง ๆ ซึ่งขงจื๊อยกย่อง ทำให้สามารถเลือกคู่ได้อย่างเหมาะสมบนพื้นฐานของภาษากาย ซึ่งนำไปสู่ชีวิตที่มีความสุข โดยสามารถระบุความสัมพันธ์ได้ดังต่อไปนี้
- ธาตุไม้ ความดี
- ธาตุไฟ ความเกรงขาม
- ธาตุดิน ศรัทธา
- ธาตุทอง ความกล้าหาญ
- ธาตุน้ำ ภูมิปัญญา
คนจีนมีทัศนะที่ว่า ผู้ที่ค้นพบธาตุประจำตัวของตนเองแล้ว และทำให้อุปนิสัยที่สอดคล้องกับธาตุประจำตัวกลายเป็นนิสัยประจำตัวของตนนั้น น่ายกย่องที่สุด และแน่นอนที่สุดทุกคนมีอิสระที่จะผนวกนำเอาอุปนิสัยทั้งห้าประการนั้นมาเป็นบุคลิกภาพของตนเองก็ได้